Chúng tôi có dịp đến thăm xã Bum Tở, hình ảnh đầu tiên hiện ra trước mắt chúng tôi là những rừng quế xanh bạt ngàn, hút tầm mắt trên những sườn đồi hai bên đường. Những đồi trọc, đồi cây bụi để hoang trước kia đã được người dân phủ xanh bằng những rừng quế.
Cùng cán bộ địa chính xã, chúng tôi đến thăm nương quế của gia đình anh Vàng Giá Chừ (bản Nậm Xả) - là một trong những hộ có diện tích quế lớn nhất xã. Từ năm 2017 tới nay, gia đình bà trồng được khoảng 13ha quế, đến nay được thu hoạch (cành, lá). Anh Chừ chia sẻ: “Gia đình tôi trồng quế từ năm 2017, sau một thời gian chăm sóc nhận thấy cây quế sinh trưởng, phát triển tốt, mang lại thu nhập cao, được hỗ trợ cây giống, phân bón, kỹ thuật trồng và chăm sóc. Do đó, gia đình tôi chuyển đất trồng lúa nương, ngô kém hiệu quả sang trồng quế. Hiện, gia đình tôi đang thu hoạch. Vụ này dự kiến sẽ đem lại thu nhập khoảng 30 triệu đồng”.
Người dân xã Bum Tở thu hoạch lá quế.
Không riêng gia đình anh Chừ, thời gian qua, được tuyên truyền, vận động cũng như nhận thấy hiệu quả kinh tế mang lại từ trồng quế nên người dân trong xã tích cực mở rộng diện tích trồng quế với mong muốn mang lại giá trị kinh tế ổn định, vươn lên làm giàu tại địa phương. Đến nay, nông dân xã Bum Tở đã trồng được 581,71ha quế. Riêng năm 2022, xã trồng mới được 107,62ha quế, đạt 107% kế hoạch huyện giao.
Cây quế được người dân xã trồng từ năm 2017, sau nhiều năm chăm sóc nhận thấy loại cây này phù hợp với điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng ở đây, ưu điểm của cây quế là loại cây có tốc độ tăng trưởng khá nhanh, chi phí đầu tư thấp, không tốn nhiều công chăm sóc, từ 5 năm trở đi cây đã cho tỉa cành, thu hoạch cành và lá để chưng cất tinh dầu; sau 10 năm có thể khai thác bóc vỏ, đặc biệt, tất cả các bộ phận của cây từ vỏ đến thân, lá, cành đều có giá trị.
Việc chăm sóc cho cây quế cũng khá đơn giản, người dân được các cơ quan chuyên môn của xã, huyện hướng dẫn. Theo đó, hằng năm, người dân chỉ cần phát dọn cỏ từ 2 - 3 lần, bón phân để cây sinh trưởng và phát triển nhanh, thường xuyên theo dõi tình hình sâu bệnh trên cây nhằm kịp thời xử lý. Về đầu ra, thị trường tiêu thụ các sản phẩm của cây quế rộng, hơn nữa, cây quế không chỉ đem lại thu nhập cho người dân mà còn góp phần phủ xanh đất trống, đồi núi trọc, nâng cao tỷ lệ che phủ rừng trên địa bàn.
Ông Vàng Hu Chờ - Chủ tịch UBND xã Bum Tở cho biết: “Xác định quế là một trong những cây trồng chủ lực ở xã, chúng tôi tích cực tuyên truyền, vận động người dân mở rộng diện tích trồng quế, phát triển cây quế gắn với giao đất, giao rừng cho nông dân. Hiện, toàn xã có 560 hộ thì hầu như hộ nào cũng trồng quế, hộ trồng ít thì có 1ha, hộ trồng nhiều trên 10ha. Qua đó, góp phần nâng cao đời sống của người dân”.
Để tạo điều kiện cho người dân phát triển cây quế, xã Bum Tở quan tâm chỉ đạo, thực hiện đồng bộ nhiều biện pháp. Trong đó, tuyên truyền, khuyến khích bà con chuyển đổi giống cây trồng phù hợp với tình hình thực tế tại địa phương; vận động người dân các bản đoàn kết giúp đỡ nhau trong việc chăm sóc, khai thác quế bằng cách đổi công nhau. Hằng năm, UBND xã phối hợp với các cơ quan chức năng của huyện tổ chức các lớp tập huấn hướng dẫn người dân kỹ thuật trồng, chăm sóc và phòng, chống sâu bệnh trên cây quế. Qua đó, người dân được trang bị kiến thức, kỹ thuật trồng, chăm sóc, bảo vệ rừng quế. Đồng thời, sử dụng hiệu quả các nguồn vốn của nhà nước hỗ trợ.
Các tổ chức, đoàn thể xã tạo điều kiện cho bà con tiếp cận các nguồn vốn vay ưu đãi từ Phòng Giao dịch Ngân hàng Chính sách Xã hội huyện để phát triển kinh tế (trong đó có cây quế). Đến nay, tổng dư nợ của xã đạt gần 17,5 tỷ đồng cho các hộ vay.
Được cán bộ xã tuyên truyền, vận động, lại được Nhà nước hỗ trợ giống quế thông qua Đề án trồng, phát triển cây quế trên địa bàn huyện, bà con trong xã hưởng ứng tích cực, người dân các bản chuyển đổi diện tích ngô, lúa năng suất thấp sang trồng quế. Đến nay, cây quế đã mang lại thu nhập bước đầu, góp phần giảm nghèo, nâng cao đời sống đồng bào các dân tộc trên địa bàn. Hiện, thu nhập bình quân đầu người của xã đạt 18 triệu đồng/người/năm. Phấn đấu thu nhập bình quân đầu người đến năm 2025 đạt trên 25 triệu đồng. Tỷ lệ hộ nghèo bình quân giảm trên 6%/năm, tỷ lệ che phủ rừng đạt trên 57%...